Willem de Haan voorziet de alledaagse werkelijkheid graag van kunstmatige elementen, om je zo met andere ogen naar je omgeving te laten kijken. Zijn sculpturen en installaties lijken vaak regelrecht uit een filmset of theaterstuk te komen. Speciaal voor het tijdelijke clubhuis van Kite Club bij Voorlinden maakte hij samen met zijn vliegerende collega-kunstenaars de vlieger For Sale.
Wat is jouw ervaring met vliegers?
‘Als kind heb ik ongetwijfeld gevliegerd, maar zelf had ik nooit eerder een vlieger gemaakt. Vanuit grafisch oogpunt vind ik het een fantastisch medium. Alleen al het frame heeft een mooi lijnenspel. En die kleurvlakken, daarin kun je helemaal losgaan. Ik vond het vooral leuk om te kijken hoe ik me tot zo’n bekend fenomeen kon verhouden. Want iedereen kent vliegers, is ermee opgegroeid, maar wat doe ík ermee? Ook de uitdaging van een totaal ander medium vind ik heel leuk. Om uit je comfortzone te stappen en in nieuwe omstandigheden moet proberen te bewegen.’
En hoe is dat bevallen?
‘Zelf werk ik meer vanuit het object en een vlieger is eigenlijk een plat vlak. Dus ik moest wel even nadenken. Wat kan ik doen? Hoe past dit in mijn praktijk? Ik wilde van alles, maar je moet ook rekening houden met de technische uitdaging – zo’n vlieger moet wel de lucht in kunnen. Gelukkig hebben Maurice Scheltens en Liesbeth Abbenes van de Kite Club me geholpen, anders was dat niet gelukt. In mijn eerste schetsen zat bijvoorbeeld het touw aan de verkeerde kant, terwijl een vlieger op een bepaalde manier de wind moet vangen. Ik heb veel aan Maurice en Liesbeth gehad; ik kon roepen ‘dit wil ik’ en dan gingen ze meteen aan het werk, dingen uitproberen, net zolang tot het lukte, hoe onmogelijk mijn idee ook was. Dan sta ik daar dingen te roepen als ‘ik wil hem nog spitser’, ‘het bord moet nóg minder plat, nóg puntiger’. Dat doe ik normaal ook, proberen op te rekken van wat mogelijk is. Dat maakt het leuk.’
Jullie hebben een soort verkoop-bord gemaakt van de vlieger. Hoe dat zo?
‘Samen met een vriendin liep ik onlangs door Antwerpen Nieuw-Zuid, tussen de bouwplaatsen in. Op een gegeven moment wees zij in de lucht: ‘Dat stukje lucht daar heb ik gekocht.’ Ze had een appartement in een gebouw gekocht dat nog gebouwd moest worden. Dat is natuurlijk fascinerend, want die vriendin had dus eigenlijk een stukje lucht gekocht. We stonden samen naar dat stukje lucht te staren: daar ergens moet het appartement komen. Die paar kubieke meter lucht is nu van jou.
In mijn werk ben ik veel bezig met druk op de publieke ruimte. Dat vind ik een heel Nederlands thema, net als dat efficiency-denken; we wijzen zelfs de lege lucht al toe als eigendom van mensen. Daar reflecteer ik graag in mijn werk, en de vlieger is het perfecte medium om fysiek op die plek te zijn, om de lucht te kapen. Zo kwam ik op een verkocht bord dat nu aan een leeg stuk lucht hangt.’
Is de vlieger nu af?
‘Nee, zeker niet. Na het avontuur bij Voorlinden ga ik ermee vliegeren boven een bouwplaats, om hem zo op te hangen aan een nog niet bestaand appartement. Bij veel dingen die ik maak, zoek ik een samenwerking tussen object en omgeving; ik voeg met mijn objecten iets daaraan toe. De vlieger is daardoor pas af op het moment dat hij écht zweeft bij zo’n toekomstige woning.’
Ga je nog een keer iets met vliegers doen?
‘Oh, ik zie zeker nog meer vliegerpotentie. Niet dat ik meteen allemaal vliegerprojecten heb, maar er is wel een luikje opengegaan in mijn hoofd, want je kunt zoveel met vliegers. Dat merkte ik ook toen ik door het atelier van Maurice en Liesbeth liep; mijn hoofd ging gelijk werken, ik zag allemaal nieuwe mogelijkheden. Dus er is wel wat aangegaan bij mij.’
Meer kites zien? Bekijk dan de Instagram-pagina van de Kite Club.
Header: Kite Club door Ruud Baan